 De wilde eenden en de soepeendjes in het Noorderplantsoen hebben een probleem: het lukt ze niet meer om jongen groot te brengen. Die worden allemaal binnen een paar weken opgepeuzeld door o.a. reigers, mantelmeeuwen, katten of snoeken. Van de 69 kuikentjes die ik in het afgelopen seizoen heb gezien, heeft slechts 1 het overleefd. Alle andere waren binnen 1 week op.We hebben echter tegenwoordig nóg een broedende eendensoort in onze vijvers: de kuifeenden. In juli 2018 zag ik, in de vijver bij het lepelaarseiland, voor het eerst drie jonge kuifeendjes. Ze waren al een aantal weken oud en te groot om nog als gemakkelijke snack te dienen. Sindsdien verschijnen er ieder jaar in de maanden juni/juli kleine kuifeendenpulletjes, steeds in deze vijver. Ze gaan direct op pad, zodat je soms een toompje kuikentjes, rennend achter hun moeder aan, de Moesstraat ziet oversteken naar de volgende vijver. Zo hebben ze zelfs een keer het water van het Reitdiep bereikt, maar verder zijn ze allemaal binnen een paar dagen verslonden. Op 13 juni 2022 zie ik bij het lepelaarseiland een kuifeendenmoeder met 9 pulletjes. Een dag later zijn alle kuikentjes verdwenen. Maar ze geeft niet op. Op 27 juli komt ze weer tevoorschijn met een nieuwe schare van 5 pulletjes. Hup, de Moesstraat over naar de volgende vijver. Een dag later ook de Kerklaan even oversteken en aan de overkant het water in. Dan zijn het er nog 3. Weer een dag later leeft er nog slechts 1. Zo tref ik de moeder met haar laatste pulletje aan, op de waterkant, het kuikentje stijf tegen haar aangedrukt. Het verbaast me dat ze blijft zitten, want kuifeendjes zijn veel schuwer dan soepeendjes. Ze kijkt me met haar grote knalgele ogen onbevreesd aan. Ik laat ze met rust en ga naar huis om vogelbrood te bakken, want daarmee gaan we een innige relatie opbouwen. Iedere dag werp ik haar een klein stukje brood toe, telkens een stapje dichterbij komend. Het duurt niet lang of de moeder komt vanzelf naar mij toe, met het kuiken in haar kielzog. Nog weer later rent ze achter haar jong aan dat mij het brood uit de hand rukt. We worden heel close met elkaar.  Kuifje raakt haar donsveren kwijt, ontwikkelt langzaamaan vleugeltjes en een juveniel verenkleed. Ze is nu qua uiterlijk nauwelijks nog te onderscheiden van haar moeder en de andere kuifeendenvrouwtjes. Maar ze is gemakkelijk te herkennen aan het enthousiasme waarmee ze mij verwelkomt.Het lijkt erop dat ze zelfs al een aanbidder heeft. Ze opereert steeds zelfstandiger en wordt daarbij steevast gevolgd door een mannetje. Ook moeder heeft al een nieuwe vlam. Maar dan is er een verrassende wending. Als Kuifje 4 maanden oud is verschijnen in haar flanken witte veertjes. In december is het overduidelijk: Kuifje is geen meisje, maar een jongetje! Zijn bruine verenkleed ondergaat langzaam een spectaculaire transformatie. De kop wordt zwart met een paarse gloed; ook de borst wordt zwart en de flanken verkleuren uiteindelijk naar spierwit; het wit rond de snavel verdwijnt. Hij doet zijn naam eer aan en ontwikkelt een echte mannelijke kuif. Het is januari 2023. Ondanks de extreme warmte zijn er veel kuifeenden afkomstig uit het noorden in de vijvers van het Noorderplantsoen geland. Kuifje is het enige overlevende kuifeendenjong van 2022. Hij en zijn moeder gaan nu hun eigen weg. Ze sluiten zich aan bij groepjes volwassenen waarmee ze soms dagenlang de hort op zijn. Af en toe keren ze weer terug naar ons plantsoen. Als ze elkaar tegenkomen brengen ze even een dagje gezellig samen door, maar ze hebben elkaar niet meer nodig. Mij ook niet. Daar zit ik dan met mijn legenestsyndroom. 
|