Wintergasten

11 december 2011

Na zoveel weken met noodweer, harde westenwind en binnen vetten is het weerbericht voor vandaag eindelijk gunstig. De regen komt pas later op de dag en de wind houdt zich even gedeisd. Ik ga naar de haven van Lauwersoog, Zeekoeten kijken. Die staan al de hele maand als wintergast in de haven gemeld. Dat zijn geen vogeltjes die even langs wippen, dat zijn logés die de koffers hebben uitgepakt.
Ik ben ook benieuwd naar wat die hoge waterstanden van de laatste tijd allemaal hebben aangericht in het Lauwersmeer. Sinds jaren heeft het water er niet meer zo hoog gestaan.

Het is nog duister als ik op de Grote Markt op de bus stap, maar de horizon belooft een rozenvingerige dagenraad. Ik veeg het raam met mijn mouw schoon en ter hoogte van de Oosterhamrikbaan ontvouwt het spektakel zich.
2011-12-11dageraad
Het is aangenaam warm in de bus en ik doezel een beetje weg. Bij Ulrum sper ik ineens mijn ogen ver open en duw ik mijn neus tegen het raam: ruim 30 Wilde Zwanen foerageren in een veld. Statige beesten, herauten die het nieuws van de zondvloed rondtrompetteren. Wegen in het Noorden staan onder water en zijn afgesloten. Het Waterschap Noorderzijlvest heeft, door de zware regeval van de laatste tijd en de hoge waterstand van de waddenzee door opstuwend water, problemen met het spuien van het overtollige water van het Lauwersmeer en houdt de dijken goed in de gaten.
2011-12-11waterstand2
Bij de kazerne foerageren duizenden ganzen. Ik word altijd een beetje gek aangekeken door die paar andere reizigers in de bus als ik daar uitstap: wat moet dat mens in vredesnaam bij een kazerne?

2011-12-11grotezilverreigerHet gebied voor de kijkhut staat helemaal onder water en is verlaten. Voor mij op het pad staat een Grote Zilverreiger. Hij gaat direct op de wieken om een eindje links in het veld te landen. Bij de kijkhut vliegt er nóg een Grote Zilverreiger op die rechts van de hut in het veld landt. Verder valt er niets te zien vanuit de hut: veel water, en links en rechts een Grote Zilverreiger. In de verte het getrompetter van de Wilde Zwanen.

Baardmannetjes en Graspiepers vliegen over het pad. Wilde Eenden, Krakeenden en Tafeleenden dobberen op het verdronken land. Grote aantallen Kokmeeuwen vliegen er laag overheen. Dat heb ik nog nooit eerder zo gezien. Ze foerageren, maar op wát?2011-12-11kokmeeuw

Bij de uitkijkheuvel zie ik dan eindelijk de eerste Kramsvogels. Tientallen vogels vliegen tsjakkerend over mij heen.
Verder is het akelig stil. In de struiken waar het anders een spektakel van jewelste is zie ik zelfs geen Merel of Roodborstje. Ook bij het Nieuwe Robbengat alleen maar twee bootjes met vissers.
Auto’s van het waterschap rijden af en aan. Fiets- en voetpaden zijn onbegaanbaar omdat ze onder water staan. 2011-12-11waterschap
Ook In het dorp zoek ik tevergeefs naar vogeltjes; ze zijn op. Slechts 1 Vlaamse Gaai en wat Houtduiven.

Óp naar de haven van Lauwersoog. Tegen de beschoeiing van de pier dommelt een aantal Scholeksters; Steenlopertjes lopen steen. Ver weg, buitengaats, zwemmen een paar Middelste Zaagbekken; wat Futen, Eiders en Dodaarsjes in de haven en dat was het. Op het eind van de pier nog een zieltogende juveniele Zilvermeeuw die probeert van mij weg te strompelen. Ik keer om, ik kan het niet aanzien.
Dan hoor ik een vrolijke groet. Het is Gerrit, immer enthousiast vogelaar. Ik beklaag mij bij hem dat er niets te zien is.
“Heb je de Zeekoeten dan niet gezien? En de Roodhalsfuut?”
“Huh? Waar zitten die dan?”
“Nou hier, vlakbij, in de haven.”
2011-12-11roodhalsfuutIk stap in de auto. Gerrit stopt galant een paar meter verder even bij de Roodhalsfuut zodat ik die kan fotograferen en rijdt dan door naar de Zeekoet. Hoe kan dat nou dat ik die niet gezien heb! Gerrit ziet er ontzettend gelukkig uit. Hij lag zojuist op de steiger en het diertje zwom vier meter van hem af. In het geheel niet bang. Hij zwom zó dichtbij dat ie niet meer in Gerrit’s lens paste. Hij kon zijn geluk niet op. Zoiets maakt je hele dag goed. Wat is het toch ontroerend als vogels nog vertrouwen in een mens hebben! Maar die hebben Henk Bleker nog niet ontmoet.

Wij moeten er nu mee volstaan om hem van grote afstand te bekijken. Wat een grappig gedrag! Hij ligt plat op het water met zijn krachtige snavel trots omhoog gericht. Zijn wintermaskertje geeft hem een energiek uiterlijk. Het masker van Zorro. Hij duikt met een sprongetje onder water waarbij hij zijn vleugels naar achter vouwt. Onder water legt hij grote afstanden af, zodat het telkens weer een verrassing is waar hij boven komt. Regelmatig rijst hij op uit het water en wappert met zijn vleugeltjes. Eigenlijk heel gemakkelijk te herkennen.
2011-12-11zeekoetHet beestje zwemt ineens toch behoorlijk dichtbij en ik maak snel een paar fotootjes. Ik stap uit de auto, want misschien is ie straks wel nóg dichterbij. En jawel: na een aantal seconden zwemt ie vlak langs de rand van de kade. Maar even snel als ie gekomen is gaat ie er weer vandoor om een heel eind verder op te duiken. Maar nee, dat is een ander! Het zijn er twee!

Gerrit gaat op zoek naar de Topper en ik loop naar het busstation.
‘Hij gaat pas om half drie!’ Van een afstand roept de buschauffeur naar mij terwijl hij uit het havengebouw komt. ‘Vandaag is de nieuwe dienstregeling ingegaan. De veerboot heeft nu ook andere vertrektijden.’ Dat geeft mij nog mooi een uur extra de tijd: op zoek naar Zorro.
Ondertussen is het gaan regenen en ik pak mijn camera in. Er is nog maar weinig licht om te kunnen fotograferen. Het lijkt wel of de schemering al invalt. Speurend langs de kade zie ik beide Zeekoeten aan de overkant. Als je ze eerder gezien hebt met hun opvallende contouren herken je ze direct. Ze zijn in gezelschap van de Roodhalsfuut en zwemmen maar een paar meter vanaf de pier. Verlangend kijk ik naar de overkant. Even overweeg ik om nog weer rond de haven te lopen, naar de pier. Ik wil óók wel zo gelukkig zijn als Gerrit. Maar vóór ik daar ben aangekomen zijn we alweer een kwartier verder en zijn de vogels hoogstwaarschijnlijk verdwenen. Bovendien mag ik die bus van half drie niet missen.

Morgen hebben we nog even een mooie dag, maar ‘s nachts gaat het weer los.
‘Perioden met regen en de zuidenwind neemt fors toe naar (vrij) krachtig boven land, 5 tot 6 Bft. Aan de kust en op het IJsselmeer wordt de wind hard tot stormachtig, 7 of 8 Bft met aan de noordwestkust mogelijk even een zuiderstorm, 9 Bft. Boven land is er in de loop van de nacht kans op zware windstoten tussen 75 en 85 km/uur in de kustprovincies tussen 80 en 90 km/uur.’
Noodweer! Zandzakken! Vrouwen en kinderen eerst!
De donkere dagen voor Kerstmis. Nog tien nachtjes slapen en dan gaan de dagen gelukkig weer lengen.

Ana